İlkyardım
Ders Güncellemesi 15.08.23
Ders Güncellemesi 15.08.23
Ani olarak hastalanan ya da kazaya uğrayan kimseye, tıbbi tedavisi yapılana kadar, olay yerinde ve elde olan imkânlarla yapılan, hayat kurtarıcı girişimlere ilkyardım denir.İlkyardımcı şunu asla unutmamalıdır ki; yapacağı işlem bir tedavi değildir; çünkü amacımız tedavi değildir ilk yardımdır. Bazı kitaplarda ilk yardım, 3T (tanı- tedavi- taşıma) olarak açıklamaktadır. Ancak bura da geçen ikinci T (tedavi) ifadesi sürücü kurslarında verilen ilkyardım eğitiminde doğru olarak kabul edilemez Bilindiği gibi, tedaviyi sağlıkla ilgili okullarda eğitim alarak meslek sahibi olanlar yapabilirler.
Kazazedenin hayatını kurtarmak, sakatlıkları ve sağlık durumunun kötüye gitmesini önlemektir.
1. Koruma(Kazazedeyi güvenli bir yere almak.)
2. Kurtarma(Kazazedeyi kurtarmak, değerlendirmek ve hayat kurtarıcı uygulamalar yapmak.)
3. Bildirme(Haber verme ise 112Hızır Acil Servise kısa öz anlaşılır şekilde, kazazedenin durumu, sayısı ve olay yeri adresi verilerek sağlanır).
Acil ilkyardıma muhtaç olanlar belirlenir ve hayat kurtarıcı temel uygulamalara başlanır.
Solunumun sağlanması
Kalbin çalıştırılması
Kanamanın durdurulması
Şokun engellenmesi
Yaranın dış etkenlerden korunması
Uygun pozisyon verilmesi
Haberleşmenin sağlanması
Yaralının taşınarak sevk edilmesi
Örneğin, bir otobüs kazasında birçok yaralı var ise, önce soluk almayandan, kalbi çalışmayandan, kanaması olandan başlayarak ilk yardım yapılmalıdır.
A: Nefes yolunun açık tutulması.
B: Yeterli solunumun sağlanması.
C: Yeterli kan dolaşımının sağlanması, anlamına gelir.
Solunum zorluğu çekenler veya solunumu duranlar.
Kalbi duranlar (kanamalar).
Şoka girenler.
Bütün hayati tedbirleri aldıktan sonra kazazede hastaneye sevk edilir. Hastaneye sevk ilkyardımın son aşamasıdır.
1. Trafik emniyet önlemlerini almak. Kaza yapan aracın arkasına 150m. geriden görülebilecek şekilde reflektör koyulmalı. Dönemeçte ise ön tarafa da yerleştirilebilir.(Taş, lastik ve ağaç dalı koymak yanlıştır. Orada bırakılabilecekleri ihtimali düşünülürse başka kazalara neden olabilir.) Böylece hem zincirleme kaza önlenerek yeni yaralanmalar da önlenmiş olacak, hem de araçtaki yaralının durumu ikinci darbe ile daha kötüye gitmemiş olacak. İlk yardımcının da güvenliği sağlanmış olacaktır.
2. Yaralıyı tehlikeli yerden güvenli yere almak.
3. Hangi konuda ilkyardım yapılacağına karar vermek ve uygulamak.
4. Haberleşmeyi sağlamak.
5. Hangi yaralının önce taşına cağına karar vermek; gruplamak.
6. Yaralıları taşıyarak sevk etmek.
İlkyardım bilgisine ve becerisine sahip olmalı.
Empati geliştirmeli (kendisini yaralının yerine koyma).
Yarayı iyi değerlendirmeli.
Hızlı, sakin ve soğukkanlı olmalı.
İlk yardımcı kendi güvenliğini riske atmamalı.
Emniyet kurallarına uygun davranmalı.
Çevre olanaklarından iyi yararlanmalı.
Eldeki malzemeyi en iyi şekilde kullanmalı.
Emin olmadığı uygulamalardan kaçınmalı.
Yaralıya moral verebilmeli.
Ambulans geldiğinde sağlık görevlilerine gerekli bilgileri aktarabilmeli.
Felaketlere, doğal olaylar; kazalara, insanlar neden olur.
Kaza ve felâketler, ani olarak meydana gelir.
Trafik kazalarına insan faktörü olarak en çok sürücüler neden olur. -Sürücülerin kaza yapma nedenleri kuraldışı araç kullanma, dikkatsizlik, yorgunluk, aşırı hız vb. dır.
Trafik kazalarından en çok etkilenen yayalar, yaşlılar ve çocuklardır.
Trafik kazalarına en önemli nedeni dikkatsizlik ve eğitimsizliktir.
İlkyardım sadece olay yerinde alınan geçici önlemdir.
İlkyardımın en önemli amacı, kazazedenin hayatta kalmasını sağlamaktır.